“Shaken, not stirred.” James Bond’s favoriet: de klassieke cocktail Dry Martini

 “Shaken, not stirred.” Wie kent deze uitspraak van Ian Fleming’s geheimagent James Bond 007 niet als het om zijn favoriete cocktail, de Dry Martini, gaat. De Dry Martini is supersimpel om te maken en wordt ook wel “sophisticated” genoemd. Hoe kan het ook anders bij onze Britse geheimagent. De smaak is verfijnd, maar niet voor iedereen weggelegd. Strak, geen spoortje zoet en op het eerste gezicht weinig toegankelijk. Maar alles komt bij deze cocktailklassieker aan op kwaliteit! Kies dus je mooiste gin en je fijnste vermouth!

De Dry Martini is als een van “The Unforgettables” opgenomen in de IBA-lijst van bekende cocktails. Het is een echte aperitiefcocktail.

Ingrediënten

  • 60ml gin
  • 10ml dry vermouth
  • groene olijven (puur of gevuld met knoflook of paprika) of – zoals de oorspronkelijke versie – een ‘twist’ van een citroenschilletje

Tips:
De verhouding tussen gin en vermouth is officieel 6:1, maar als je een andere verhouding (b.v. meer vermouth en minder gin voor een wat minder strak resultaat) lekkerder vindt, moet je dat vooral uitproberen! In 1922 was de verhouding zelfs 2 delen gin en 1 deel vermouth. In de 30ger jaren van de vorige eeuw werd de verhouding 3:1 en na WOII 4:1. Ik denk dat veel cocktailliefhebbers b.v. 50ml gin en 20ml vermouth lekkerder zullen vinden dan 60-10.
Als gin werkt Bombay Sapphire prima, of probeer een van je andere favorieten. Ik nam Tanquaray Ten gin. En voor de tweede variant (zie hieronder) de Nederlandse gin V2C Orange.
Voor de vermouth moet je de droge (dry) variant nemen. Dat kan ‘gewoon’ de bekendste zijn, namelijk Martini. Maar er zijn veel mooiere en elegantere. De Franse vermouth Noilly Prat wordt ook veel geroemd voor deze cocktail. Handig, want die kun je ook in de keuken gebruiken bij bijvoorbeeld vissausen. Of kies een van de nieuwe trendy merken die momenteel populair worden. Ik koos voor de elegante Belsazar uit Zuid-Duitsland en als variant Noilly Prat Original.

 

Bereiding

Er zijn twee bereidingen van de Dry Martini: shaken of stirred, geschud of geroerd. Zoals bekend wil James Bond 007 zijn Dry Martini “shaken, not stired”. De IBA (International Bartenders Association) gaat uit van stirred. Puristen willen stirred; ze zeggen dat shaken je cocktail als het ware breekt en kapot maakt. Niets van gemerkt. Het is een kwestie van voorkeur. Probeer zelf maar uit welke je het lekkerste vind en of je echt verschil proeft. Ik prefereer shaken.

Shaken:

  • Doe gin en droge vermouth in een shaker met ijsblokjes.
  • Shake ca. 10 seconden.
  • Giet het via een strainer (zeef) in een gekoeld Martiniglas.
  • Druk wat olieën uit een gedraaid citroenschilletje of garneer met twee of drie olijven aan een cocktailprikkertje.

Stirred:

  • Doe gin en droge vermouth in een mixingglas met ijsblokjes.
  • Roer goed om met een barlepel.
  • Giet het via een strainer (zeef) in een gekoeld Martiniglas.
  • Druk wat olieën uit een citroenschilletje of garneer met twee of drie olijven aan een cocktailprikkertje.

Shaken or stirred?

Ik probeerde drie varianten uit:

  1. Shaken met Tanqueray Ten gin, Belsazar dry vermouth en olijven gevuld met paprikapasta.
  2. Stirred met V2C Orange gin, Belsazar dry en een twist van citroenschilletje.
  3. Shaken met Bombay Sapphire gin, Noilly Prat vermouth en olijven gevuld met paprikapasta.

Mijn bevindingen

Ik moet James Bond gelijk geven. Shaken heeft mijn voorkeur. Het argument van de ‘stir’-puristen (je zou de cocktail met het shaken kapot breken) zie en proef ik niet.

De variant met olijven vind ik lekkerder. Grappig, want ik ben niet eens zo dol op olijven. Misschien is het een kwestie van gewenning aan de Dry Martini, want de variant met de twist van citroenschil doet nog strakker en droger aan dan de olijvenversie. En bij de olijvenversie kun je makkelijker wat simpele tapas als olijven, amandelen en ibericoham serveren; de Dry Martini is per slot van rekening niet voor niets dé aperitiefcocktail. Eetlustopwekkend dus.
Het mooiste tot nu toe vind ik variant 1: shaken met Tanqueray Ten gin, Belsazar dry vermouth en olijven gevuld met paprikapasta. Maar variant 3 met Bombay Sapphire en Noilly Prat werd gaandeweg steeds aangenamer. Kortom, meer varianten uitproberen de komende tijd…!

Oorsprong van de Martini-cocktail

De oorsprong van de cocktail is onduidelijk. Een van de theorieën is dat bartender Martinez de cocktail bedacht rond 1911 in de Knickerbocker Hotel in New York. Zijn naam werd uiteindelijk verkort tot Martini. Een andere theorie is dat werklui rond 1860 in San Francisco aan het einde van de dag na hun werk deze cocktail namen voordat ze met de ferry naar het nabijgelegen Martinez terugkeerden.

  Varianten op de Dry Martini

  • Als je cocktail een beetje troebel wordt van de olijven en een scheutje olijvensap (dat is het water uit het blokje of potje olijven), heb je formeel een ‘Dirty Martini’.
  • Vervang je de olijf door een cocktail-/zilveruitje, dan heb je de Gibson of Gibson Martini. Een Gibson Wodka is uiteraard een cocktail met wodka, vermouth en zilveruitje.
  • De Montgomery Martini is een extreem droge variant, met 15 delen gin en slechts 1 deel vermout. Deze is vernoemd naar de Britse generaal Bernard Montgomery.
  • Wodka Martini (of wodkatini): vervang gin door wodka. Neem bijvoorbeeld de veel geroemde Grey Goose en niet een goedkoop merk. Sony Pictures heeft een miljoenencontract gesloten met Belvedere Vodka om de Wodka Martini terug in de film te krijgen, want kennelijk was deze wodka-variant ooit de favoriete cocktail van James Bond en niet de Dry Martini met gin!

Belsazar vermouth

In Spanje heeft de vermouth de gin & tonic kennelijk al verdrongen. Vermout wordt met name gedronken als aperitief, puur of met een klontje ijs. Vermouth is ook een geweldige cocktaildrank, maar is in Nederland nog niet zo bekend. Iedereen kent Martini, de bekendste vermouth, maar er komen steeds meer goede vermouths op de Nederlandse markt.

Belsazar vermouth wordt gemaakt door de Duitse Schladerer Distillery in Zuid-Duistland, in wijngebied Baden welteverstaan. Aan de rand van het Zwarte Woud. De producent gebruikt wijnen uit Baden. Belsazar wordt gemaakt in vier smaken: droog wit (dry), zoet wit (white), rood (red) en rosé. De vermouth van Belsazar is mooi te gebruiken in cocktails als de Dry Martini (Belsazar gebruikt dan 60ml gin, 30ml verouth en 2 dashes orange bitter), de Manhattan (60cl rye whiskey, 30cl rode vermouth, 2 dashes angostura bitter), de Negroni (30ml rode vermouth, 30ml Campari, 30ml gin) of de Americiano (30cl rode vermouth, 30ml Campari, soda).

Belsazar Vermouth Dry is een mooie vermouth uit Baden, Zuid-Duitsland. Het is een vermouth die veel mensen zal aanspreken. Fruitig, bloemig en licht bitter. Niet dat medicinale dat veel nieuwe trendy vermouths hebben, maar aangenaam licht en elegant. Tonen van mirabel, kamille, enziaan met een licht bittere afdronk.

Advertentie

Cocktail ‘The Last Word’ met groene Chartreuse…wow, sprakeloos!

 
Cocktail The Last Word met groene Chartreuse…wow, even sprakeloos door zoveel complexiteit en harmonie!

Vergeet je Negroni! Zoet, zuur, pittig en verrassend verfrissend met een aangenaam bittertje: dat allemaal typeert de cocktail ‘The Last Word’. Wow! En dan even stil. 

Op zoek naar een uiterst complexe cocktail met een perfecte harmonie van smaken? Dan moet je zeker The Last Word eens uitproberen! Je bent waarschijnlijk net als ik verrast … èn sprakeloos. 

Ingrediënten

  • 1 deel gin (je favo merk; ik heb deze keer Tanqueray Ten genomen)
  • 1 deel vers limoensap
  • 1 deel groene Chartreuse (geen gele!, zie verderop)
  • 1 deel marasquin likeur (b.v. Luxardo Marasquino Original werkt heel goed, of neem bijvoorbeeld de marasquin likeur van De Kuyper)

NB Je gebruikt vier gelijke delen van alles. De totaalhoeveelheid kun je zelf bepalen, de meeste Amerikaanse recepten gaan uit van 0,75 oz., dat is 75% van 30ml, dus 22,5ml. Voor het gemak kun je 25ml nemen. Of gebruik een barmaatje. 

Bereiding

  • Shake alle ingrediënten met ijs en giet door een strainer (cocktailzeefje) in een Martini- of cocktailglas. 
  • Garneer met limoenschilletje. 

Chartreuse

Chartreuse is een kruidenlikeur die is genoemd naar het karthuizerklooster ‘La Grande Chartreuse’ in de Franse Alpen, in Voiron in de buurt van Grenoble. De likeur wordt bereid door karthuizer-monnikken. De likeur is gemaakt van maar liefst 130 verschillende planten, (Alpen)kruiden en specerijen. 

De basis van alle Chartreuse-likeuren vormt de elixer (Elixir Vegetal de la Grande Chartreuse), die nog steeds gemaakt wordt naar het ingewikkelde recept dat de monniken in 1605 door een maarschalk in bezit kregen, en dat toen al als erg oud gezien werd. Elixer komt uit het Arabisch en betekent: “de steen der wijzen’. Het recept uit 1604 zou een “elixer voor het lange leven” bevatten. Er werden dan ook geneeskrachtige eigenschappen aan toegedicht. 

De Chartreuse-likeuren behoren tot de meest complexe producten op drankgebied.

De Chartreuse Verte (groene Chartreuse) bevat 55% alcohol. Gele Chartreuse is vergelijkbaar, maar heeft een mildere en zoetere smaak en heeft een alcoholpercentage van 40%. Daarnaast zijn er nog extra lang gerijpte VEP-varianten (Vieillissement Exceptionnellement Prolongé). 

Green Chaud

Chartreuse is tegenwoordig populair in Franse skigebieden als mix met warme chocolademelk. Het drankje heet ‘Green Chaud’. 

Geschiedenis The Last Word en variatie
De originele cocktail werd tijdens of vlak voor de drooglegging (20er jaren vorige eeuw) in de Detroit Athletic Club bedacht. 

De cocktail raakte na de 2e wereldoorlog in vergetelheid, tot Murray Stenson in 2004 een nieuwe cocktail zocht voor Zig Zag Cafe in Seattle.  

Bartender Phil Ward uit New York maakte later zijn eigen variatie op ‘The Last Word’ en noemde die ‘The Final Ward’. Hij verving hierbij de gin door rye whiskey en gebruikte citroensap in plaats van limoensap. 

Aperitief

The Last Word reset je smaakpalet en is daardoor een perfecte aperitiefcocktail. Maar wie weet helpt de geneeskrachtige monnikkenlikeur ook als je een griepje hebt; lekkerder kan je medicijn niet worden!

It’s Cocktail Time! French Martini met Chambord frambozenlikeur

  
Het is weer tijd voor een mooie elegante weekendcocktail om je gasten mee te verrassen. Neem bijvoorbeeld deze French Martini met de chique Franse likeur Chambord. 

Ingrediënten:

  • 50ml wodka
  • 15ml Chambord
  • 60ml ananassap
  • Kneepje vers citroensap (5ml)

Bereiding:

  • Shake alle ingrediënten in een shaker met ijsblokjes.
  • Giet in een martiniglas. 
  • Garneer met drie bramen of frambozen, of met een sliertje citroenschil. 

Verhoudingen

Je ziet allerlei verhoudingen van deze cocktail die als basis en smaakmaker de Franse frambozenlikeur Chambord heeft. De meeste cocktails gaan wel uit van 15ml Chambord, maar dan met wat minder wodka en minder ananassap. Je krijgt dan dus b.v. 30ml wodka – 15ml Chambord – 40ml ananassap. 

De verhouding 50-15-60 komt van de site van Chambord zelf. IBA (de International Bartenders Association) gaat uit van 30-15-40. Ontdek zelf wat jij het lekkerste vindt. Wij probeerden beide en het ontloopt elkaar niet zoveel. Bij de IBA krijg je minder vloeistof en per saldo 20ml minder alcohol binnen. Als dat een overweging is…ga voor de IBA-verhouding! 

Geschiedenis Chambord

Chambord is geïnspireerd op een unieke frambozenlikeur die aangeboden werd aan Koning Lodewijk XVI. Chambord wordt gemaakt van rode en zwarte frambozen, bramen, zwarte bessen, cognac en vanille uit Madagaskar. 

De chique bolvormige fles is geïnspireerd op het symbool van de Franse monarchie. 

De French Martini werd bedacht in de 80ger jaren van de vorige eeuw (wat wel de ‘Cocktail Renaissance’ werd genoemd) in een van de bars van Keith McNally in New York en verscheen vervolgens op de cocktailkaart van zijn bar Balthazar in Soho in 1996.

De French Martini is een aperitiefcocktail. 

It’s Cocktailtime! Blackberry Margarita met tequila en crème de mûre

 
Dit is een ideale cocktail om je gasten mee te verwelkomen. Straf vanwege de tequila, fruitig vanwege de bramenlikeur, verse bramen en triple sec. 
Serveer ‘m in een mooi margaritaglas en cheerz! 

Ingrediënten:

  • 50ml tequila silver
  • 15ml crème de mûre (blackberry liqueur of bramenlikeur)
  • 15ml vers limoensap
  • 15ml Cointreau (triple sec)

Bereiding:

Vul een shaker met ijsblokjes. Doe alle ingrediënten in de shaker en shake ca. 15 seconden. Giet in een margaritaglas en garneer met drie bramen of een schijfje limoen. 

Glaswerk: Margarita glas (herkenbaar aan de ronde vormen). 

Tip: Wil je iets minder alcohol, wat minder straf of droog en wat meer vers fruit? Blend enkele verse bramen of diepvriesbramen) met 10ml suikersiroop, 40ml tequila, 15ml Cointreau en 15ml limoensap. Shake met ijsblokjes en serveer in een margaritaglas. Garneer met enkele bramen en een schijfje limoen.