Dag 7 wijnreis Chili/Argentinië: Familia Zuccardi

  Verslag volgt

Lunch

Advertentie

Dag 7 wijnreis Chili/Argentinië: proeverij Bodegas Enrique Foster en Mauricio Lorca + blending contest

Enrique Foster: “Just malbec”
Dag 7, onze laatste proefdag van onze wijnreis naar Chili en Argentinië. In de ochtend staat ons een mooi combibezoek te wachten. We zijn te gast bij Bodega Enrique Foster en proeven wijnen van Foster en van Mauricio Lorca.

De wijngaard van Enrique Foster dateert uit 1919 en bestaat voor 100% uit malbec-aanplant. Niet voor niets dus dat het motto van het wijnhuis “just malbec” is en het kan dan ook niet anders dan dat de wijngaarden zich bevinden in het hart van de malbec-productie, namelijk in Lujan de Cuyo in Argentinië’s wijnstreek Mendoza. Ze liggen op zo’n 900 meter hoogte tegen de Andes aan in een gebied dat zich kenmerkt door hete dagen, koude nachten en weinig regen. De eerste wijngaard uit Carrodilla is nog pre-phylloxera! Wijngaard Las Compuertas dateert ui 1966. In 2010 kocht men in Medrano een wijngaard met alleen malbec-stokken daterend uit 1939.

Wijnmaker Sebastian Mendoza leidt ons rond en begeleidt de proeverij. De bodega heeft een ingenieuze wijnkelder in de grond laten bouwen. De 6.000m² kelder kan 2.000 vaten bevatten en is zo diep in de grond dat een dikke laag aarde de kelder bedekt en beschermt tegen weersinvloeden (hitte). Hierdoor kan de malbec er rijpen zonder airconditioning!

Lorca Ópalo: zonder make-up
We proeven deze ochtend niet alleen de wijnen van Enrique Foster, maar ook wijnen van Mauricio Lorca. De toplijn, de ‘Lorca Ópalo’, wordt helemaal zonder hout (‘sin madera’ heet dat hier) gemaakt. Lorca wil hiermee de wijn puur houden; “zonder make-up” noemt wijnmaker Sebastian Mendoza dat.

Proeverij
We proeven:

• Lorca Ópalo, 2010 Valle de Uco, syrah: frisse zuren, peper, laurier en leer. Bewust zonder houtrijping. Van wijngaard op 1.050 meter hoogte.
• Lorca Ópalo, 2011 Valle de Uco, cabernet sauvignon: fris, nauwelijks vegetaal, beetje groene paprika, mid-structuur, soepele afdronk. Bewust zonder houtrijping. Van wijngaard op 1.050 meter hoogte.
• 2010 Gran Lorca Ópalo blend: 50% malbec, 30% syrah en 20% petit verdot. Soepel. Mooie fruitneus. Fraicheur. Harmonie. Aangenaam fruit. Midzachte tannines. Boerse afdronk. Mid-structuur. Bewust zonder houtrijping. Van wijngaard op 1.050 meter hoogte.
• 2008 Valle de Uco, Gran Lorca Poético blend: van 70% malbec, 20% syrah en 10% petit verdot. De wijn heeft 12 maanden houtrijping gehad (waarvan 90% op nieuw Frans eiken en 10% op nieuw Amerikaans eiken). Duidelijke houttonen. Zoetje. Beetje groen. Vol. Zachte tannines.
• 2008 Enrique Foster malbec, edicion limitada: de stokken zijn meer dan 70 jaar oud. Deze wijn is gelimiteerd (tussen 9.000 en 14.000 flessen per jaar) en genummerd; wij krijgen fles 3741. De wijn rijpt 14 maanden op nieuw Frans hout en krijgt daarna nog een jaar flesrijping. Ze noemen deze wijn zelf hun “showcase malbec”.
• 2009 Enrique Foster Firmado: van 100% malbec. De wijn heeft 15 maanden gerijpt op nieuw Frans eiken en daarna nog twee jaar flesrijping. Firmado betekent signatuur, handtekening. Dat betekent dus zijn meest typerende prestigewijn. De wijnstokken zijn 60 jaar oud. Fris. Balans. Bijna elegant. Fraicheur. Rijpe maar nog aanwezige tannines. Topwijn!

Blendingcontest: de Cuvée MV
En toen mochten we zelf aan de slag tijdens een heuse blendingcontest! Altijd leuk. De reisleiding vormde een aantal boeiende teams, waarbij die van de ‘partners’ wel de meest veelbelovende was! Ik werd ingedeeld bij de drie Magister Vini (Ibert van der Waal, Chris van de Meene en Jan Vegter) en bij Tom Oak, de rechterhand van Onno Kleyn. Team MV dus. Mijn verwachting van ons team was natuurlijk hoog met zulke teamgenoten. 🙂

Eerst natuurlijk alle blendpartners doorproeven. We kregen als blendwijnen de 2014 malbec (zacht, fris fruit, pepertje, elegant, beetje tannine), 2014 cabernet sauvignon (stroef, structuur, tannine) en – verrassend – 2014 cabernet franc (paprika, mooi fruit, vluchtig / wat volatiel, alcohol). Maar daarna werd meteen onze strategie besproken. Wat voor wijn wilden we maken? We schreven eerst allemaal onze ideale blend op. Dat leverde het volgende lijstje op:

• Ik opteerde zelf uiteindelijk voor: 60% malbec, 30% cabernet sauvignon en 10% cabernet franc, maar had nog een aantal andere mogelijkheden, zoals 50% malbec, 30% cabernet sauvignon en 20% cabernet franc.
• Jan vond de cabernet sauvignon lekker sappig en koos daarom voor het hoogste aandeel cs: 50% cabernet sauvignon, 40% malbec, 10% cabernet franc.
• Thomas koos voor 60% malbec, 30% cabernet sauvignon en 10% cabernet franc.
• Ibert draaide de verhouding om: 30% malbec, 60% cabernet sauvignon en 10% cabernet franc.
• Chris was voor 70% malbec, 20% cabernet sauvignon en 10% cabernet franc.

Het was duidelijk, we wilden allemaal maar 10% cabernet franc en dus maakten we eerst diverse blends met maar 10% cabernet franc. Maar wat voor wijn? Gingen we voor primair toegankelijk? Lekker op het eerste gezicht? Of wilden we toch wat meer bewaarkwaliteit en diepgang, en dus moeilijker voor een snelle scan bij het eindoordeel van de jury…? We gingen in eerste instantie voor het laatste, dus niet voor de ‘quick win’.

1. We begonnen met ‘mijn’ blend (60% malbec, 30% cabernet sauvignon en 10% cabernet franc) en gingen daarna variëren. Dat leverde ons volgende oordeel op: Veganeus, veel fruit, zoetje, sappig, veel tannine. Dus: mag zachter en nog fruitiger. Dus:
2. 60% cabernet sauvignon, 30% malbec en 10% cabernet franc. Kruidige neus. Beetje vega. Goed sap. Stroever dan blend 1. Deze wordt het zeker niet!
3. 50% malbec, 40% cabernet sauvignon en 10% cabernet franc. Mooie neus. Goed sappig fruit. In balans. Weinig kracht. Niet vega. Heerlijk! Lekker sappig en commercieel. Maar we gaan er nog eentje proberen met wat meer cabernet-structuur…
4. 50% cabernet sauvignon, 40% malbec en 10% cabernet franc. Alcoholisch, groen, wel met meer structuur, maar: NEE!
5. We proberen het eens anders, met meer cabernet franc, gewoon benieuwd: 60% malbec, 20% cabernet sauvignon en 20% cabernet franc. Hm. Best mooi. Wat stroever, maar zeker niet verkeerd. Goed resultaat met fris fruit. Onverwacht, omdat we oorspronkelijk allemaal minder cabernet franc wilden. Nog een beetje bijstellen wellicht vanwege het stroeve.
6. 58% malbec, 23% cabernet sauvignon en 19% cabernet franc. Lekker eigenwijs iets afgeweken van de volle getallen, beetje bijstellen. Dit wordt uiteindelijk onze definitieve blend, de Cuvée MV. De wijn heeft een iets onrijpere neus dan blend 5, maar heeft wel meer fruit, heeft drop en een spicy ondertoon. Mooi, al zeggen we het zelf. Dit wordt ‘m!

Winnaar: Cuvée Barbie
En dat zijn de winnaars: Team Barbie met Cuvée Barbie!

’s Avonds in het hotel kwam de benoemde jury bijeen, bestaand uit een delegatie van de groep. Er werd lang en uitvoerig geproefd in twee rondes. Eerst wed bekeken wat gewoon ‘lekker” smaakte. Er waren bonuspunten voor een eventuele houdbaarheid (bewaarpotentieel) van de wijn.
In een tweede ronde kwamen drie wijnen naar boven die duidelijk de meerderheid van de jury beviel.

Op de 3^e plaats kwam wijn nr. 4 met een blend van 50% malbec, 30% cabernet sauvignon en 20% cabernet franc.

Op de 2^e plaats kwam wijn nr. 7 van … de partners. Een mooie prestatie van onze niet-vinologen. Maar de vinologen zullen zich wel getroost hebben met de gedachte dat ze hun partners vaak zulke goede wijn voorzetten en zoveel info meegeven, dat hun partners er inmiddels zoveel verstand van hebben. 😉

En op de 1^e plaats kwam wijn nr. 6 … Cuvée Barbie. De jury beoordeelde deze wijn als “sappig, fruitig en zacht”. Barbara ging uit haar dak, Team Barbie ook en de rest van de deelnemers uiteindelijk ook, want de blend bleek dezelfde te zijn als de blend van team 4, namelijk 50% malbec, 30% cabernet sauvignon en 20% cabernet franc. Hilariteit alom!

Het bleef nog lang rumoerig in Mendoza tijdens onze laatste avond samen, waar we afscheid namen van een aantal groepsleden die niet meteen teruggingen naar Nederland, maar nog even in Argentinië c.q. Zuid-Amerika bleven. Lucky bastards …

Dag 6 wijnreis Chili/Argentinië: Fabre-Montmayou, rosé en empanadas

Proeverij en diner

We sluiten dag 6 van onze wijnreis Chili/Argentinië af bij Bodagas y Viñedos Fabre-Montmayou. Het wijnhuis is opgericht door Hervé Joyaux Fabre. Fabre is geboren in Bordeaux en komt uit een familie van wijn-negociants. Toen hij begin 90-ger jaren van de vorige eeuw in Argentinië kwam, was hij onder de indruk van de mogelijkheden voor malbec in Mendoza. Hij kocht oude stokken malbec ui5t 1908 en begon het wijnhuis Fabre-Montmayou. Het wijnhuis is in Vistalba – Lujan de Cuyo, 18 kilometer ten noorden van de stad Mendoza, op een hoogte van 1.150 meter. Rondom staan de malbec-wijnstokken waarmee het allemaal begon. Inmiddels plant het wijnhuis ook andere druivenrassen aan, maar de eigenaren kopen nog steeds alleen maar oude stokken aan.

Men bezit de volgende plots:

• 53 hectare met malbec in Lujan de Cuyo op 1.100 meter hoogte. Aangeplant in 1908.
• 20 hectare cabernet sauvignon in Lujan de Cuyo op 1.050 meter hoogte. Aangeplant ca. 20 jaar geleden.
• 10 hectare chardonnay in Luján de Cuyo en Tupungato op 1.000 meter hoogte. Aangeplant ca. 18 jaar geleden.
• 5 hectare merlot in Lujan de Cuyo op 1.050 meter hoogte. Aangeplant ca. 17 jaar geleden.

We lopen even de omringende wijngaard in en zien veel netten. Tegen vogels…? “Welnee!” legt de wijnmaker uit. De netten zijn tegen de hagel. En warempel, we zien ze overal in Mendoza.

We proeven de volgende wijnen:

• 2014 rosé, Mendoza: 80% syrah en 20% grenache. Zalmkleurig, drop, venkel. Verfrissende wijn met fijn bittertje die het later geweldig doet bij ons licht diner met empanadas en hapjes! Gewoon lekker. Er vliegen in ‘no time’ 24 flessen doorheen…en dan is het op! Geen ongekoelde flessen meer. Het succes van deze rosé bij ons oversteeg bij verre hun verwachting. Het pleit voor deze frisse aangename instapper.
• 2013 cabernet sauvignon reservado uit Perdriel en Lujan de Cuyo. Van een warm gebied zoals Lujan de Cuyo dat is. De stokken zijn 30 jaar oud. 60% van de wijn heeft een jaar gerijpt op Franse eikenhouten vaten. Laurier. Drop. Rijp, zacht en toegankelijk. Wat groene tonen. Bramen. Subtiel mooi houtgebruik dat past bij de stijl van het huis. De wijnmaker zegt niet voor niets: “We try to show people wine, not furniture.” Mooie uitspraak.
• 2013 malbec reservado: sappig. Rijp. Van Lujan de Cuyo op 1.000 meter hoogte. Laurier. Bijna rubbertonen. De stokken zijn 40 jaar oud. Ook hier heeft 60% van de wijn een jaar gerijpt op Franse eikenhouten vaten.
• 2012 malbec, gran reservado: de wijn heette vroeger gran reserva, maar sinds een paar jaar mogen ze het geen ‘reserva’ meer nomen, daarom nu ‘reservado’. Van 80 jaar oude stokken uit Lujan de Cuyo. 100% van de wijn heeft een jaar gerijpt op Franse eikenhouten vaten, waarvan een deel op nieuw hout en een deel op ‘2nd fill’. Vol. Fluweelzacht. Veel donker fruit. Rijpe tannine. Jammie. Viooltjes. Zwarte kersen. Drop. Mooi! Bij steak, wild, roodpootpatrijs, oude kazen, zelfs chocoladedesserts.
• De topper van het huis en van de proeverij is de 2011 Gran Vin. Bestaande uit 85 % malbec, 10 % cabernet sauvignon en 5 % merlot van stokken uit 1908 in Lujan de Cuyo. De wijn is 16 maanden gerijpt op Frans eiken. Dik. Vol. Zoetje. Bramen. Cassis. Complex.

Na de proeverij krijgen we een licht diner bestaande uit enkele heerlijke hapjes, waaronder de traditionele Argentijnse empanadas. Zoals gezegd, de rosé vloeide rijkelijk en werd enthousiast ontvangen tijdens deze mooie zonrijke avond. Tijd voor een mooie pink foto met enkele van mijn reisgenoten!

Dag 6 wijnreis Chili/Argentinië: Bodegas Salentein

Een lang verwacht bezoek met een beetje Neerlandse trots…mag het? Het Argentijnse wijnbedrijf Bodegas Salentein in de Valle de Uco (Mendoza) werd in 1992 opgericht door de inmiddels overleden Nederlandse zakenman Mijndert Pon (o.a. Volkswagen-importeur).

Ik heb het hier op mijn blog al eerder over Salentein gehad, bij de beschrijving van de pinot noir barrel selected die wij regelmatig thuis drinken (zie https://vinissima.wordpress.com/2014/10/19/piepkuiken-ottolenghis-bietensalade-en-salenteins-barrel-selected-pinot-noir/). Ook de mooie Salentein méthode traditionelle brut nature stond onlangs bij ons op tafel (zie https://bubbelblog.wordpress.com/2015/01/17/salentein-brut-nature-argentijnse-espumante-volgens-methode-traditionelle/). Ik kende de wijnen dus al en daarom was het deste leuker om eens binnen te kijken.

Colleción Kilkka
Als je naar het uiterlijk vrij sober ogende gebouw loopt, vallen al de kunstwerken buiten op. Bijna in contrast met dat wat strenge betonnen gebouw. Bij de entree weet je het zeker: Salentein heeft wat met kunst. We krijgen dan ook eerst even de tijd om de kunstcollectie van Salentein te bezoeken. De Colección Kilkka laat ons 19e en 20e eeuws Nederlands werk zien, maar ook eigentijdse Argentijnse kunst. The best of both worlds. De collectie is een uitdrukking en bewijs van de sterke band tussen Nederland en Argentinië.

De Argentijnse kunstenaars zijn: Carlos Alonso, Nicolás García Uriburu, Rómulo Macció, Josefina Robirosa, Antonio Seguí, Luis Benedit, Blas Castagna, Fernando Masa, Rogelio Polesello, Carlos Gorriarena, Jorge Demirjian, Marcia Schvartz, Eduardo Stupia, Alfredo Prior, Silvina Benguría, Juan José Cambre, Marita Lavoisier, Juan Lecuona, Cristian Delhez Eduardo Hoffman, Andrés Waissman, Germán Wendel, Marcelo Torreta en Miguel Ocampo. Ook sculpturen van Ricardo Longhini en Rogelio Polesello. Leuke werken. Het meeste aandacht krijgt “sin titulo” van Rogelio Polesello uit 1969. In dit transparante kleurloze acrylkunstwek met een serie grote en kleinere bubbels kun je jezelf in de bubbels zien. Dat geeft een leuk speels effect. Nadat ik het ontdekte en een foto van mij aan de andere kant liet maken, werd dat door talloze groepsleden opgevolgd.

Nederlandse werken vinden we van Johannes Franciscus Spohler, Leendert van der Vlist, Paul Kühstohs, Willen Koekkoek, Charles Henri Joseph Leickert, Elias Peter van Bommel, Dirk Johannes van Haaren, Hans von Bartels, Arnold Marc Gorter en de Italiaan Francesco Mosso.

850 hectare
Toen werd het tijd voor de rondleiding. Daarvoor was speciaal professor José Pepe Galante beschikbaar. Hij is hoofd-wijnmaker bij Salentein. In het midden van de negentiger jaren was de omgeving van Salentein nog een woestijn! In 1995 begon Salentein in de Uco-vallei met chardonnay. Daarna volgden malbec, cabernet sauvignon, sauvignon blanc, en inmiddels staat er ook cabernet franc, petit verdot, syrah, torrontes en pinot noir. Inmiddels heeft de bodega zo’n duizend hectare grond (waarvan 850 hectare wijngaarden) en koopt ook nog wat druiven aan. De productie bedraagt jaarlijks zo’n 16 à 18 miljoen liter. Buiten is sober en strak, binnen is het functioneel maar wel bijzonder! Het markante gebouw is ontworpen in de vorm van een kruis. Dat moet de logistiek ten goede komen. De wijn ligt 8 meter diep te rijpen. Na de vergisting, al dan niet in een van de houten 7.000-liter vergistingsvaten, gaat de wijn voor de verdere verwerking of rijping naar de onderliggende etage. Ook hier, net als in Chili, werkt men graag met zwaartekracht om de wijn niet teveel te belasten. De in vaten gerijpte wijn wordt uiteindelijk niet naar boven gepompt, maar gaat in de vaten naar boven voor de uiteindelijke blend. We nemen een kijkje in de indrukwekkende kruisvormige hal waar de vaten liggen. Mijndert Pon wilde er een soort theater van maken. Dat is hem gelukt. Er staat zelfs een piano en groepsgenoot Onno speelt Desperado van The Eagles zo ontroerend dat hij menige vrouwelijke reisgenoot in tranen krijgt, inclusief mijzelf.

De verschillende merken (‘brands’) van Salentein passeren even de revu:

• Portillo is de instapwijn van Salentein. Het is jonge frisse fruitige wijn. Chardonnay, sauvignon blanc, rosé van malbec, rood van malbec, pinot noir, syrah, tempranillo en merlot.
• Kilkka is het volgende niveau. Kilkka betekend welkom, ontvangst. Het zijn wijnen van cabernet sauvignon, malbec en chardonnay met een jonge stijl en maximaal 3 maanden houtrijping.
• De sparkling wijn volgens de Charmat-methode is van pinot noir en chardonnay. De méthode traditionelle van de drie klassieke Champagnedruiven chardonnay, pinot noir en pinot meunier.
• Nomina is de naam voor wijnen van cabernet franc, malbec of syrah met 14 maanden houtrijping. Ook is er een Nomina-blend van 60% malbec, aangevuld met merlot, cabernet sauvignon, cabernet franc en petit verdot.
• De Single Vineyards zijn premiumwijnen. Ze zijn vergist in houten vaten van 7.000 liter, zijn daarna 10-18 maanden in barriques gerijpt en krijgen tenslotte nog een jaar flesrijping. In deze serie zitten ook ‘late harvest’-wijnen (late oogst), onder andere een bijzondere van sauvignon blanc, maar ook van chardonnay, pinot noit en malbec. De malbec komt van een hooggelegen wijngaard (1.350 meter)en deze malbec is zelfs de hoogstgelegen van Argentinië!
• Topwijn Primus heeft houtvergisting en rijpt 18-19 maanden op hout. Het zijn wijnen van één druivenras (malbec, merlot of pinot noir), maar het gaat wel om een blend van druiven van verschillende hoogtes.
• Tenslotte is er een nieuwe topblend, de Gran Vu Blend met 83% malbec en 27% cabernet sauvignon. Van deze wijn worden jaarlijks 20.000 flessen gemaakt.

Wijnpionier José Pepe Galante
José ‘Pepe’ Galante gaf ons na de rondleiding een masterclass. Hij werkte 34 jaar bij Bodega Catena Zapata voordat hij in 2010 de overstap naar Salentein maakte. En hij doceerde tien jaar lang aan de Universidad Maza. Bij Salentein doen hij en z’n team onder meer jaarlijks onderzoek naar de aromacomponenten in malbecwijnen en -druiven uit wijngaarden van drie verschillende hoogtes. Galante werkt bij Salentein ook nauw samen met wijnconsultant Paul Hobbs. Galante is niet alleen een invloedrijk wijnmaker in Argentinië, maar ook nog eens een van de malbec-pioniers. Een eer dus om van hem een lesje te krijgen!

Malbec in de woestijn
Malbec werd in 1850 door de Fransman Bouschet naar Argentinië gebracht. In de jaren ’70 van de vorige eeuw werd malbec nog als goedkope witte bulkwijn geproduceerd. Pas in 1980 volgden technische investeringen en in 1990 was de focus niet alleen op kwantiteit, maar besteedde men ook meer aandacht aan kwaliteit. Mijndert Pon wilde in 1995 als eerste wijn produceren in de Valle de Uco, die tot op dat moment nog een woestijn was. Hij was in Argentinië beland na een boottrip die hem in Panama deed stranden. Hij bezocht ook Argentinië en was erg onder de indruk. Uiteindelijk investeerde hij hier in land en koeien, en trok mensen aan om er wijn te produceren.

Variëren met hoogtes
De presentatie van Galante heet “Malbec and high altitude vineyards and wine making”. Salentein moet het bij de aanplant vooral hebben van de verschillende hoogtes van de wijngaarden. Zo kan de wijnmaker goed variëren. De ene hoogte is namelijk beter voor een bepaald druivenras dan de andere. Maar je kunt ook een druivenras op verschillende hoogtes aanplanten en daarmee in een blend of voor verschillende wijnstijlen en complexiteit variëren. Zo is het lage deel van de vallei goed voor fris wit en sparkling. “Elke 100 meter hoogte doet de temperatuur 1°C dalen!” vertelt Galante.

Valle de Uco
Galante neemt ons mee naar de Uco-vallei. Valle de Uco is de hoogstgelegen wijnregio in Mendoza. Het gebied is goed begrensd en geïsoleerd. Tijdens de oogststijd wordt de regio zelfs gecontroleerd opdat er geen ziektes uit andere regio’s kunnen komen.
Valle de Uco, de vallei waar Salentein zich bevindt, beslaat 65.000 hectare, waarvan nu 25.000 hectare beplant is met druiven. De 850 hectare wijngaarden van Salentein bevinden zich op verschillende hoogtes. Het verschil tussen de hoogste en laagste wijngaard is 600 meter.

• Altamura ligt met 1100 meter het laagste.
• Finca El Oasis ligt op 1050-1200 meter.
• Finca La Palma ligt tussen 1200-1350 meter.
• Finca San Pablo ligt tussen 1350-1700 meter.4x malbec.

Galante vertelt ons dat honderd procent van de aanplant uit de Uco-vallei komt. We krijgen vier malbecs te proeven van druiven op verschillende hoogtes. Alle wijnen komen uit 2014 en hebben houtrijping op ‘2nd fill’-vaten, maar ze komen van wijngaarden met verschillende hoogtes:

• 2014 Pedernal: 1000-1200 meter hoogte, jonge wijn met fraicheur en donkerfruit. Wat stroef. Koffietonen.
• 2014 Altamira: 1100 meter hoogte. Fruitig. Evenwichtig.
• 2014 La Pampa: 1200-1350 meter. Elegant. Fris. Subtiel fruit.
• 2014 San Pablo: van 1600 meter. Dik. Vol. Stevig hout.

Hierna proeven we 3x Single Vineyards uit 2012:

• 2012 Single Vineyard chardonnay: van San pablo. Fris. Bittertje. Houtvergist.
• 2012 Single Vineyard pinot noir van San Pablo. Fris en aangenaam.
• 2012 Single Vineyard malbec van La Pampa. Elegant met fraîcheur.

Tijdens de aansluitende lunch genoten we van de 2014 Salentein reserve sauvignon blanc bij empanadas en de 2013 Salentein reserve malbec bij een fijne Argentijnse lunchsteak met chimichurri. Als dessert uiteraard ‘dulce con leche’-ijs.

Dag 5 wijnreis Chili/Argentinië: doorreisdag door het Andes-gebergte

Dag 5 van onze wijnreis was een relatief wijnloze dag. We hadden namelijk een doorreisdag van Chili naar Argentinië. In alle vroegte verlieten we Santa Cruz in de Colchagua Valley en gingen via Santiago op de A5 naar Los Andes. Daar sloegen we rechtsaf richting de Andes waar we net op tijd waren om onderweg de zonsopgang bij de Andes mee te maken. Prachtig gezicht.

Vervolgens pakten we weg nr. 60 richting het luxe skioord Portillo. Onderweg stopten we na een gigaserie haarspeldbochten even voor een duizelingwekkend uitzicht en een fotootje om later te kunnen bewijzen dat je het echt allemaal had meegemaakt.

Aangekomen in Portillo kregen we een lekkere lunch bij het skihotel dat nu bij zo’n 35 graden lekker in het zonnetje aan het meer lag. Gelukkig herinnerde een Sint Bernardshond en het houten hotel ons eraan dat hier in de winter geskied wordt. We wilden nog kijken welke wijn Bernie in zijn flesje had, maar het goedmoedige beest gaf dat niet prijs.

Hierna volgde een bizar gebeuren bij de grens. Er was de hele tijd een extra bus achter ons aangereden. Het had iets te maken met dat men niet helemaal zeker was of alle koffers in 1 bus konden. Of het reisbureau had ons bewust misleid en wilde twee bussen verkopen. Anyway. Vanwege de regels, zo werd ons bezweerd, moesten we de groep opsplitsen in twee groepen. Iedereen moest in de bus zitten waar ook z’n koffer in zat. Een en ander betekende dat we die dag twee bussen, vier chauffeurs en twee gidsen hadden. Vanaf de grens naar het hotel in Mendoza konden we in elk geval lekker breeduit zitten.

Het grensgebeuren was tergend. De Chilenen lieten ons zo gaan. Maar de Argentijnen maken er een hele show van. Zouden ze niet zo dol zijn op hun Chileensen buren…? Of is dit echt allemaal nodig? De stapels archiefdozen in de kamers boven de dopuanehoojes te zien, zou je het bijna denken. Wat een rompslomp!
We hebben twee uur in de rij gestaan bij de Argentijnse douane voor visum, stempels, kritische blikken en meer. Pff. En toen hadden we nog geluk, want onze bagage in de bus werd niet eens bekeken. Het had dus nog langer kunnen duren.

In elk geval hadden we deze dag een onvergetelijke tocht door het Andes-gebergte.

Dag 5 wijnreis Chili/Argentinië: restaurant Azafrán in Mendoza

Onze eerste avond in Mendoza was ter vrije besteding. Lekker eten stond voorop, dus bezochten we een van de beste restaurants van de stad: restaurant Azafrán aan de Avenida Sarmiento 765. Dat bleek een goede keuze. Mooie wijnen en leuke gerechten. Ik had een langoustinesalade vooraf (Langostinos, guacamole, provolone crocante, rucula, tomates cherries y vinagreta de maracuyá, ofwel Shrimps, guacamole, crispy provolone, arugula, cherries tomatoes and passion fruit vinaigrette) en deelde met Barbara een reusachtige Chateaubriand van 500 gram, een makkie met mijn speciale snijmes.

We bestelden er uiteindelijk met z’n tienen zes verschillende wijnen bij, waaronder een extra brut rosé van Cruzat (zie bubbelblog.nl voor een beschrijving), een fijne viognier van Finca La Escarcha uit de Valle de Uco en een malbec reserve 2012 van Domaine Bouschet.

Dag 4 wijnreis Chili/Argentinië: Los Vascos, ofwel Bordeaux in Chili

Vanmorgen de pinot noir-specialist Cono Sur, vanmiddag de cabernet-gedomineerde wijnen bij Los Vascos. Het laatste wijnhuis dat we in Chili bezoeken na een reeks van hoogtepunten is Viña Los Vascos. Zoek je het bedrijf op internet, dan zie je meteen dat het niet zomaar een Chileens bedrijf is, maar een bedrijf met Franse roots (http://www.lafite.com/en/the-domaines/vina-los-vascos/). Lafite.com…!? Jazeker, want dit icoonbedrijf met uitstraling is van Château Barons de Rothschild in de Bordeaux! We proefden ook de twee toppers van het huis: Los Vascos Grande Reserve en Le Dix. Elegantie en finesse ten top.

34°30’ x 71°30’
We bevinden ons op 34°30’ breedte en 71°30’ lengte, 40 kilometer van de Pacifische Oceaan en 200 kilometer ten zuidwesten van hoofdstad Santiago. De bodem is vulkanisch en de wijngaarden ligt aan de voet van de berg Cañeten, in het hart van de Colchagua Valley. Met 640 hectare is het daar een van de grootste wijngaarden in de vallei. Los Vascos bezict echter in totaal 4.000 hectare grond in de vallei! Naast wijngaarden heeft men er ook olijfbomen, koeien, schapen en zelfs kurkreiken! De totale wijnproductie bedraagt zo’n 500.000 kisten (een kist telt 12 flessen, dus 6 miljoen flessen jaarlijks) waarvan 99,7% geëxporteerd wordt. De USA is nog nummer 1, maar wordt gevolgd door China, en dat land groeit enorm. Daarna volgen Duitland, Zwitserland, Nederland en België.

We worden eerst meegenomen naar een berg middenin de wijngaard. Er wapperen vier vlaggen: een Chileense, een Franse voor het moederbedrijf, een bedrijfsvlag van Los Vascos … en voor ons als gasten een Nederlandse! Keurig hoor! We krijgen er een uitleg over het bedrijf en de 10 verschillende bodemsoorten bij Los Vascos. Los Vascos blijkt niet, zoals veel andere bedrijven wel, in verschillende wijnregio’s wijngaarden te hebben. Alle wijngaarden die ze hebben, zien we rondom ons in deze vallei.

85% van de aanplant is cabernet sauvignon, daarnaast is er ook carménère (5%), malbec (maar 1%), syrah (5%), petit syrah, rousanne viognier, chardonnay (5%), sauvignon blanc en muscat. Belangrijk voor aanplant is, of je genoeg water kunt krijgen. Dat heeft Los Vascos. Er is genoeg water beschikbaar voor alle wijngaarden, met name smeltwater van de Ande4s. Daarnaast is er veel frisse oceaanwind. De wijngaard is verdeeld in twee delen sinds de herplant aan het begin van de 90-ger jaren. Een deel is jongere aanplant van 15 jaar geleden. En een deel bevat oude stokken van 40-50 en 70-jaar.

Proeverij
We proefden de volgende wijnen:

• 2014 sauvignon blanc: hierin zijn 4 verschillende klonen gebruikt met verschillende oogstdata. Door verschillende oogstdata te hanteren, kan met mooi variëren qua fruit, mioneralige tonen, zuren etc. Deze wijn heeft alleen inox-vaten gezien, fris. Gematigd stuivend. Elegant. Mid zuren. Niet te vegetaal. Ananas. Peer. Granny Smith. Rijp geel fruit. Minder dan 2 gram suiker per liter. Vol en met romigheid in de mond. Klein aantgenaam bittertje. NB Gemaakt van druiven van wijnboeren uit de wijnregio’s Casablanca en Curicó waarmee men langdurige contracten heeft! USD 10-12.
• 2012 carménère: Deze wijn werd vorig jaar voor het eerst gemaakt. 50% van de wijn heeft 12 maanden houtrijping gehad, waarvan 20% nieuw hout heeft gehad en 30% ‘2nd fill’. De wijnmaker wil niet teveel houtrijping om de typiciteit van het ras niet te laten verdwijnen, want carménère is gevoelig voor houtrijping en neemt snel teveel smaak op. Fluweelzachte wijn. Weinig tannine. Rijp fruit met op de verre achtergrond wat groens. Een zekere elegantie door een mooie fraicheur. Die fraicheur maakt ‘m gewoonweg lekker en zeer verteerbaar. USD 20.
• Los Vascos 2012 Grande Reserve: van 75% cabernet sauvignon, 10% syrah, 10% malbec en 5% malbec. De druiven komen uit de eigen wijngaarden in de Colchagua Valley. 12 maanden houtrijping, waarvan 50% nieuw hout. Mnooie vriendelijke blend. Fijne fraicheur. Elegant, geen powerplay. Pruimen. Bramen. Chocolade. Tabak. Eucalyptus (die we ook op de berg ruiken). Complexe wijn met verrassende frisheid en elegantie! USD 18-20.
• 2011 Le Dix: van 85% cabernet sauvignon, 10% carménère en 5% syrah. 18 maanden houtrijping in nieuwe barriques van Frans eiken. Zachte rijpe tannines. Nog in ontwikkeling. Voldoende fraicheur om de wijn niet te zwaar te maken. Pruimen. Kersen. Frambozen. Drop. Laurier. Tabak. Cederhout. Eucalyptus. De druiven komen van wijngaard El Fraile en de stokken zijn meer dan 70 jaar oud. USD 65-70.

Bodegas CARO in Argentinië Overigens hebben de Fransen naast Los Vascos ook een huis in Argeninië: Bodegas Caro (van CAntena en Rotschild). CARO is voortgekomen uit de samenwerking van Domaines Barons de Rothschild (Lafite) en de Catena-familie. Er wordt uitsluitend gewerkt met malbec en cabernet sauvignon uit Luján de Cuyo, Maipú en de Uco-vallei.

Diner
Na de proeverij reden we naar het nabijgelegen landgoed van Los Vascos. Wederom verbazing bij het zien van de gedekte tafels in dit prachtige koloniaal aandoende huis.
Reisbegeleider Ibert van der Waal MV had nog een leuke verrassing voor ons: champagne! Ik zeg het zelden, maar nu wel: ‘echte’ champagne! In Chili. Heerlijk. Champagne Barons de Rothschild brut. Lekker! (voor een beschrijving, zie binnenkort bubbelblog.nl). het diner lieten we ons ook goed smaken. We kregen een aantal tradiutionele Chioleense gerechten, waaronder soep met maïs en uien, kip en een mooi dessert. Bij het dessert werd de 2013 muscat uit Colchagua – Peralillo geschonken.

Ik zat naast wijnmaker Marcello Gallardo en ontdekte eens te meer hoe gepassioneerd de wijnmakers hier zijn. Ik had bij dit huis zware stevige wijnen verwacht. En omdat ik niet zo’n Bordeaux- c.q. cabernet-fan ben, zag ik er wat tegenop. Maar de wijnen hebben me bijzonder verrast door de elegantie en fraicheur. Waardige afsluiter dus voor onze trip door Chili!

Dag 4 wijnreis Chili/Argentinië: pinot noir-specialist Cono Sur

 

Op dag 4 stonden pinot noir-specialist Cono Sur en cabernet-minded Los Vascos op het programma.

Fiets
Er staan fietsen voor ons klaar om door de wijngaard te fietsen. Cono Sur doet aan organic winemaking en dat laat chief winemaker Rios ons ook zien. Maar eerst maken we een fotostop bij een gigantische fiets in de wijngaard.

Mr. Pinot
We werden in het prachtige koloniale woonhuis van Cono Sur verwelkomd door Mr. Pinot himself, de geestdriftige wijnmaker Matias Rios. Cono Sur is de grootste pinot noir-producent in Chili. En dat gaan we weten! Trouwens ook dat het wijnhuis serieus gelooft in bioproductie.
Allereerst krijgen we van Rios een boeiende presentatie. Cono Sur bevindt zich in het friste gedeelte van de Clchagua Valley, is nu 21 jaar oud (start 1996), heeft 1.200 hectare land (waarvan 300 wijngaard en daarvan is weer 150 hectare al biologisch) en maakt jaarlijks zo’n 50 miljoen flessen. Het huis is onderdeel van Chili’s grootste producent, Concha y Toro en het maakt premium en innovatieve wijnen. Van pinot noir worden acht verschillende wijnen gemaakt, van sparkling tot rosé en reservas.

Duurzaam
In 1998 is het huis al met de eerste stappen richting duurzaamheid gegaan en in 2000 werd het de eerste ‘integrated vineyard’ van Chili. In 2002 volgde ISO-normering, in 2007 was het wijnhuis ‘carbon neutral’, in 2010 volgde het Fairtrade-certificaat. De trefwoorden voor Rios zijn “innovation – quality – environment”. Zo doen ze droesem in zakken en leggen dat een dag in water te weken. Dat gaat uiteindelijk in het irrigatiesysteem mee als extra voeding. Ook besproeien ze vlak voor de bloei de druiven met een mengsel van melk, koeienmest en suiker.

Chili van regio tot regio
We krijgen een korte toelichting op de belangrijkste wijngebieden van Chili, van Noord naar Zuid.

• Elqui en Limari in het Noorden rond Atacama zijn heet en dus goed voor syrah.
• De Aconcagua Valley is goed voor rood en in de coastal area ook goed voor wit. Het gebied ligt 90km van Santiago.
• Casablanca Valley is mediterraan en heeft een relatief koel klimaat. Hier heersen mist en bewolking.
• San Antonio heeft oceaaninvloeden. Het is er fris door de zeewinden. De bodemsoort is klei. Goed voor sauvignon en chardonnay.
• Maipo Valley is goed voor cabernet sauvignon.
• Het noordelijke deel van de Rapel Valley is warm, met een bodem van zwarte klei. Goed voor carménère en merlot.
• Het zuidelijke deel van de Colchagua Valley is warm, fris en vochtig. Perfect voor viognier, syrah en merlot.
• Bio Bio is de zuidelijkste wijnregio. Het is er koud en hier druiven aanplanten is een uitdaging. De bodem is rood en bevat ook klei en mineralen. Goed voor chardonnay, riesling, gewurztraminer en pinot noir.

Pinotneusjes
Cono Sur plantte in 1996 de eerste pinot noir in Chili. Het druivenras was er toen nog redelijk nieuw en onbekend. “Als je pinot noir vinifieert als cabernet sauvignon,” vertelt Rios, “dan krijg je vreselijke wijn.” Hij heeft de kunst dan ook geleerd in de Bourgogne en wordt nu ook geassisteerd door Martin Peieur uit de Bourgogne.

Rios legt ons uit waarom pinot noir het zo goed doet in Chili. Allereerst vanwege het gematigde mediterrane klimaat. De regen is geconcentreerd in de winter. En er is een lang droog seizoen in het voorjaar en de zomer. Tenslotte: de Humboldt die koudere continentale zones bij de zee geeft en ervoor zorgt dat de temperatuur maximaal 23 graden wordt. Juist de combinatie van een koeler klimaat met veel zon is goed voor pinot noir.

Gezond
Chili ligt eigenlijk heel geïsoleerd. In het noorden ligt een woestijn, in het zuiden is ijs. In het oosten ligt de Andes tussen Chili en Argentinië en in het westen ligt de oceaan. Dat geeft gezonde omstandigheden en Chili is gezegend met het feit dat het nooit de phylloxera (druifluis) heeft gekend.

Pinot noir is een lastige druif, leren we van Rios. Het velletje is heel delicaat en daarmee moet je voorzichtig omspringen. Rios typeert de Chileense pinot noir als wijn met veel kleur, paarsheid in de jeugd, aroma’s van zuren kersen en pruimen, en in de mond een goede concentratie.

Midden tussen de stalen tanks proeven we steeds in twee verschillende jaargangen de volgende wijnen:

Valle de Central, Bicycleta, pinot noir. De 2013 is fris. Heeft veel zuren, weinig tannines. Zachte pinotneus. Zuiver. Aardbei. Easy en oké. Prima instapper voor weinig geld (ca. €7). De 2014 is wat strenger, heeft zachte zuren en is wat vlakker. 65% heeft 6 maanden houtrijping. €7.

Valle de Central, organic pinot noir, Cono Sur. De 2013 komt voor 85% uit Colchagua en voor 15% uit San Antonio (oceaaninvloed). Mooie zachte tannines. Typerende pinot. Fraicheur. Zacht. Niet heel complex. Mooi, met een al fijn ontwikkeld bouquet. De 2014 is een vatmonster en is nog niet gebotteld. Fruitig. Power. Meer complexiteit. €10.

Valle de Casablanca, Cono Sur reserva especial pinot noir. 85% komt uit Casablanca, 15% uit San Antonio. Een jaar houtrijping. 20% heeft nieuw eiken en 80% oudere vaten. Vol. Kruidig. Peper. Midzuren. Ruikt lekker. Aards. Nu al lekker, maar kan 3-5 jaar ouderen. De 2014 is qua herkomst net andersom. 85% komt uit San Antonio en maar 15% uit Casablanca omdat daar toen veel vorst was. Soepeler en fruitiger dan de 2013. Snoepjesachtig. Framboos. €10.

Valle de San Antonio, Cono Sur Single Vineyard pinot noir. Komt van een gebied dicht bij de oceaan (20km) waar wind een belangrijke rol speelt. De 2012 is rijp, heeft een zoetje. Redelijk vol. Weinig zuren. 30% heeft houtrijping gehad van nieuwe Franse barriques, 70% van oudere vaten. Was een warm jaar. De 2013 is frisser en heeft een mooie pinot nir-neus. €20.

Valle de Casablanca, Cono Sur 20 barrels pinot noir. Voor deze wijn worden jaarlijks de beste vaten geselecteerd. Het is het eerste premium pinot noir-project in Chili. Voor dit project is de juiste combinatie van gebieden belangrijk. Er is gekozen voor 85% uit Casablanca en 15% uit San Antonio. De 2012 is rijk met stroeve tannines en milde zuren. Een jaar 100% houtrijping met nieuwe vaten. De 2013 is frisser met meer donker fruit en is nu al mooi. €30.

We sluiten de series af met Valle de Casablanca, Cono Sur Ocio pinot noir. De 2011 heeft 14 maanden houtrijping gehad vol. Power. Veel extract. Koffietonen. Zacht. Weinig zuren. De 2012 heeft 12-15 maanden houtrijping gehad en is duidelijk nog te jong.

Lunch
We gaan richting lunch waarvoor prachtige gedekte tafels in de schaduw in de parkachtige tuin zijn opgesteld. Maar eerst maken we kennis met de Cono Sur Sparkling wine (zie blogje op http://bit.ly/1El0pTm). Vervolgens komt er een mooi buffet op tafel met salades (maïs-palmharten, tomaat-ui, bleekselderij), rundvlees en salsa. Erbij single vineyard sauvignon blanc, 20 barrels sauvignon blanc en reserva especial pinot noir.

Mooi verblijf bij een topproducent en een gepassioneerde wijnmaker.

Dag 3 wijnreis Chili/Argentinië: Montes

 

Dag 3 van onze wijnreis naar Chili en Argentinië bracht ons naar Montes. Ook dit was weer een indrukwekkend bezoek.
De aanblik van het pand van een wijnproducent zegt veel. Montes ziet er strak en modern uit. Alles is goed doordacht.

Mousserend
Allereerst gingen wij met enkele huifkarren de berg op om bij een fantastisch uitzicht te genieten van een nieuwe mousserende wijn van het huis die nog op de markt moet komen. Een primeurtje dus. Zie binnenkort bubbelblog.nl voor een impressie van deze veelbelovende brut.

Zwaartekracht
Terug op het moderne wijngoed, neemt onze jonge enthousiaste wijnmaker Jorge Gutierrez ons mee naar het dak. Daar wordt de binnenkomende oogst ontsteeld en gekneusd en gaan de druiven via vierkante gaten in de diverse tanks in de wijnkelder. Geen pompen etc., maar zwaartekracht!

Apalta
Montes maakt inmiddels 2,5 miljoen liter wijn. In de kelder staan tanks van 1 tot 50 ton inhoud.

Er zijn wijngaarden in Apalta, waar wij zijn. Dat gebied ligt 60 kilometer van de oceaan en geeft wijnen die elegant en zacht zijn. Marchigüe ligt dichter bij de oceaan en geeft donker fruit en gestructureerde wijnen. En dan zijn er nog wijngaarden in Leyda, Zapallar en Casablanca.

Proeverij
In een mooie proefruimte met uitzicht op de bergen proeven we:

2014 Aconcagua Valley, sauvignon blanc, Montes Outer Limits. 12,5% alc. 1,35 gram zuren. Koele fermentatie. Grassig. Appel. Frisse zuren. Voor mij te heftig.

2012 Aconcagua Valley, pinot noir, Montes Outer Limits. 14,1%. Zachte zuren. Peper. Mid zuren. Typerend pinot noir. 12 maanden Frans eiken waarvan 25% nieuw hout. Drop. Laurier. Mooi. Goede concentratie. Niet te overdreven.

2014 Itata Valley, cinsault, Montes Outer Limits. 13,5%. Geen malo gehad. Een beetje snoepjesachtig. Begrijpelijk, want de wijn heeft maceration carbonique gehad. Bijna nog gistend. Wat wrange afdronk. Ben niet onder de indruk.

2012 Colchagua Valley, CGM, Montes Outer Limits. 15.3%. Van 50% carménère, 30% grenache en 20% mourvèdre. 12 maanden Frans eiken. Rijp. Zwoel. Jammie en zacht. Milde zuren.

Van de Colchagua Valley, cabernet sauvignon, Montes Alpha proeven we drie jaargangen.
De 1999: 14.1%. Met 10% merlot. Rijp. Roodbruin. Zoethout. Mid zuren. Stevige tannines. Echte eetwijn. Mooi.
De 2011: wat groen, ingetogen fruit. 13,5%.
De 2012: veel fris fruit, goede balans, de 15,3% alc. proef je niet.

2009 Colchagua Valley, Montes Alpha M, cabernet sauvignon. Van 80% cabernet sauvignon, 10% merlot, 5% cabernet franc en 5% petit verdot. Dik. Vol. Rijp. Zwoel. Vanwege de rijpheid en jammie neus on-Bordeauxachtig.

Zonsondergang
Na de proeverij rijden we richting Marchigüe. Daar maken we eerst een wonderschone zonsondergang mee en genieten er van ceviche met een lekkere fruitige rosé van syrah: 2014 Montes Cherub, rosé of syrah.

Daarna weer een hoogtepunt. Het diner staat klaar voor ons aan de rand van een meer. Mooie 2012 Montes Alpha pinot noir. En Montes Purple Angel. Hier serveren ze een geweldig mooie sappige zalm van de BBQ. Wederom een geweldige dag!

Dag 3 wijnreis Chili/Argentinië: Veramonte