Franken kiest na eeuwen voor nieuwe fles: de Bocksbeutel PS

Sinds 16 september jl. is ie er echt: de nieuwe Bocksbeutelfles! “Bocksbeutel PS” wordt de fles genoemd. In december 2015 werd ie al voorgesteld, maar gisteren kon ik ‘m voor het eerst zien, tijdens Riesling & Co., het topevent voor Duitse wijn in Nederland. Hij stond er onopvallend, maar in de wijnstreek Franken zal het een kleine revolutie zijn.

Opfrisbeurt
Het Duitse wijngebied Franken kiest na eeuwen voor een nieuw model van de typische platte bolle Bocksbeutel. De oude Bocksbeutel was aan een opfrisbeurt toe volgens sommigen en is nu wat hoekiger. Daardoor oogt de fles was strakker, stoerder en moderner. En door deze nieuwe vormgeving moeten de wijnen in de fles ook een jonger publiek aantrekken en zorgen voor een betere marketing en meer verkopen. Poe, wat een druk op een nieuwe flesvorm. De nieuwe fles is ontworpen door de Hamburgse topdesigner Peter Schmidt (78). Schmidt komt oorspronkelijk uit Bayreuth en is onder andere bekend van de ‘lila koe’ en de parfumfles voor “Woman Pure” van Jil Sander.

Veldfles
De vorm van de Bocksbeutel is al oud en werd vroeger al voor leren veldflessen gebruikt. Doordat de fles plat was, kon die in het veld niet wegrollen èn je kon de platte fles makkelijker tegen je lichaam meedragen.

Topwijnen
De stad Würzburg besloot in 1728 tot deze vorm voor zijn topwijnen van de Würzburger Stein, en sindsdien is de Bocksbeutel typerend voor witte Frankenwijnen (b.v. van druivenras Sylvaner/Silvaner of Müller-Thurgau. De fles is zelfs beschermd door de EU. Nog steeds gelden strenge(re) regels voor de wijnen die in deze fles mogen komen. Overigens gebruikt ook Portugal deze flesvorm soms; denk aan Mateus-rosé. Auw.

Bocksbeutel PS
Per jaar worden 50 miljoen flessen wijn in Franken afgevuld; waarvan 15 miljoen Bocksbeutels. De nieuwe fles kost tussen €0,30 en €0,40 en de producent moet zijn productielijn ervoor omzetten.

De nieuwe Bocksbeutel PS wordt nu sinds een paar dagen gebruikt door tien wijnproducenten, waaronder Winzergemeinschaft Franken GWF, DIVINO Nordheim-Thüngersheim (waar ik de 2015 Silvaner Spätkese trocken, Franconia Nordheimer Vögelein van proefde; zie foto met oude fles links en nieuwe fles rechts) en Weinbaupräsident Artur Steinmann van het Fränkische Weinbauverband. De meeste leden van de prestigieuze Verband der Prädikatsweingüter VdP zijn echter nog afwachtend. Vooralsnog zullen we dus beide flessen nog wel een tijdje tegenkomen.

Eerlijk? Ik vind de nieuwe fles stoer en zeker moderner. Maar hij oogt ook wel een beetje lomp en minder elegant dan de ontwerper jubelt. Of ie de oude Bocksbeutel helemaal gaat vervangen? De tijd zal het leren…

Varkenslapjes met doperwtjes, dragon en mosterd met Cuvée 13 van Weingut Marienhof

  
Vandaag varkenslapjes, aardappeltjes in de schil en doperwtjes met sjalotjes, dragon en mosterd. 

Erbij een Duitse witte wijn: Rheinhessen, Spätlese trocken, Cuvée 13 van Weingut Marienhof uit Mainz-Launenheim. Paste perfect door de zoetheid van de erwtjes en het pit van de mosterd dat in evenwicht wordt gehouden door het zoetje in de wijn. Bloemig. Elegant zuurtje en klein zoetje. Lekker en zuiver. 

Vakwerkhuizen, hert en Spätburgunder uit de Ahr…

Een weekendje naar de Noord-Eifel is leuk, zeker rond kerst. Een mooi heuvelachtig winters landschap, leuke stadjes met vakwerkhuizen, gezellige kerstmarktjes en lekker eten. En het leverde me meteen mijn eerste kennismaking met rode Ahrwijn op. Topcombinatie!

Idyllisch
Op slechts drieënhalf uur rijden van Den Haag bevindt zich natuurpark Eifel, net onder Aken. We bezochten in de Noord-Eifel onder andere het gezellige stadje Monschau dat idyllisch aan de Rur ligt. Ik was er nog nooit geweest, maar kennelijk is het heel bekend bij Nederlanders. Het stadje heeft een eigen nederlandstalige website en mijn halve afdeling is er al eens geweest. Nu met kerst was het extra sfeervol.

Gutbűrgerliche Kűche
’s Avonds hebben we in bij Ziegler in Simmerath-Rurberg gegeten, tip van mijn kleine reisgidsje. Door pikdonkere slingerende bergstraatjes kwamen wij uiteindelijk aan bij het kleine familiehotel met traditionele inrichting en ‘gutbűrgerliche Kűche’. Die term valt niet te vertalen, maar betekent zoveel als klassieke Duitse gerechten tegen een meer dan acceptabel bedrag. Wij kozen voor een pompoensoepje vooraf en hertensteak met rode kool en huisgemaakte Spätzle. Er kwam zoveel eten op tafel voor €11,90 (inclusief de soep!) dat we het niet opkonden en uiteindelijk – op nadrukkelijk aandringen van de ‘Wirtsfrau’! – wat hert en Spätzle in een doggy bag meekregen.

Spätburgunder uit de Ahr
Bij het hert kozen we voor een lokale rode wijn, de 2010 Mayschosser Spätburgunder trocken uit de Ahr. De Ahr is het rode wijnparadijs van Duitsland. Hoewel dit kleine wijngebied redelijk noordelijk ligt en dus theoretisch minder geschikt lijkt voor de aanplant van rode druiven, is het microklimaat hier zo gunstig dat de druiven hier prachtig rijpen en een mooie volle Spätburgunder (pinot noir) geven. Wijngebied Ahr ligt ten zuiden van Bonn, rond het stadje Bad Neuenahr-Ahrweiler. Het gebied heeft steile hellingen, en een mineralige bodem met leisteen, lősskiezel, vulkanisch gesteente en ‘Grauwacke’ (breuksteen). De bodem houdt de warmte vast en geeft die ’s nachts af.

Mayschoss
Mayschoss is een coőperatie sinds 1868 – en wel de oudste coöperatie ter wereld! – waar 400 wijnboeren zijn aangesloten. De Spätburgunder beslaat zestig procent van de wijngaarden. Onze wijn, de 2010 Spätburgunder is helder robijnrood, heeft een krachtige neus en veel smaak. Mineralig. Vuursteen. Boers. Aards. Stenig. Weinig fruit, maar wel typisch pinot noir-tonen. Mooie fraicheur. Van een bodem van leisteen en breuksteen. Het hertje smaakte er uitstekend bij!

Vanavond op tafel: riesling feinherb van Kruger-Rumpf uit de Nahe

Kalkoen in zoetzure saus met perzik, doperwtjes en zilveruitjes.
Erbij: 2010 Nahe, riesling feinherb, Münsterer Dautenplänzer van Kruger-Rumpf. Pff. Die Duitse etiketten ook. Mooie elegante wijn met een restzoetje van 13 gram/liter. Feinherb dus, de recente benaming voor een halfdroge wijn. Maar die klinkt niet zo literfles-slobberzoet maar chiquer. Fijn zoetje in dit geval met lichte honingtonen en flinke zuren. Daardoor kan hij ook het zoet-zuur spel van het gerecht goed aan. 2010 had in de Nahe een hoge rijpingsgraad, maar ook veel zuren. Beide merk je terug in deze wijn. De wijn past helemaal in de stijl die zoonlief Rumpf wil: klassiek, ‘slank’, mineralig en “Säure betont” (nadruk op mooie zuren dus).
€13 bij de producent.

1 t/m 17 juni 2012: 2e editie RieslingWeek

Wijnen van riesling, de koning van de witte druivensoorten, zijn gastronomisch breed inzetbaar. Ze passen bij een groot scala van gerechten. Om dit de Nederlandse consument te laten ontdekken, organiseert het Duits Wijninstituut in samenwerking met het Informatiebureau voor Duitse Wijn in juni voor de tweede keer de RieslingWeek.

 

Restaurants kunnen nog tot 30 april inschrijven voor de RieslingWeek. Meer informatie op http://t.co/x6zswZ9K