Over vinissima

...

“Vakantiekookboek Italië“ van Onno Kleyn benadrukt pure eenvoud van Italiaanse keuken

Het “Vakantiekookboek Italië” van Onno Kleyn plofte bij mij op de deurmat. Of ik zin had in een recensie-exemplaar, vroeg de culinaire journalist onder andere aan mij via Facebook. Nou, dat had ik wel. Ik kwam net terug van een tripje naar Puglia waar ik nota bene een kookworkshop had gevolgd en ben meer dan ooit ‘into’ Italiaans koken en eten. Ik kan met dit vakantiekookboek dus lekker nagenieten, maar als je je vakantie in Italië nog voor de boeg hebt, is dit de ideale manier om alvast in Italiaanse sferen te komen!

Het “heerlijke eetboek” bevat niet allen tips, recepten en nuttige informatie over lokale keukentradities, eten uit de natuur (o.a. kruiden en paddenstoelen) en wat je aan kookgerei op vakantie nodig hebt (o.a. messen, snijplank, kaasrasp en pastapan), maar ook een uitgebreide culinaire woordenlijst (N-I en I-N). Dat laatste is heel handig als je boodschappen gaat doen, want geloof me, die Italianen spreken hun talen echt niet. En voor het beter begrip van de menukaart in restaurants kun je de woordenlijst trouwens ook gebruiken nu zijn culinaire woordenboekje helaas is uitverkocht.

Huisje huren
“Lekker, makkelijk en snel koken” lees ik op de achterkant. Het is wat de meerderheid van de Nederlanders wil, niet alleen tijdens de vakantie, maar ook thuis. De vakantiekookboekjes – naast een deeltje over Italië, zijn er in deze serie ook edities voor Franrijk en Spanje! – bevatten recepten die geschikt zijn voor het campinggasstelletje en het mini-keukentje in je vakantiehuisje. Goed om te weten als je daar aan de slag gaat. Kleyn merkt trouwens op dat het kookboekje Italië wel een beetje verschilt van dat voor de Frankrijk-ganger; daar waar Nederlanders in Frankrijk meer kamperen, huren de italofielen kennelijk eerder een huisje of appartement en hebben dus wel een keuken(tje) ter beschikking. Maar ook in dit boekje ontbreken recepten voor uitgebreide sudderpotten en ovenschotels. Kleyn gaat in zijn recepten uiteraard uit van verse producten, dus verwacht geen “jongleren met blikken, pakken, zakjes en pakjes”. Goed zo, want Italianen houden ook niet zo van kant-en-klaar. When in Rome…

Pure eenvoud
De Italiaanse keuken kenmerkt zich in de kern door EENVOUD en PUURHEID. Juist doordat Kleyn uitgaat van vakantiekoken, met zijn beperkte mogelijkheden, brengt hij ons met zijn recepten in feite terug naar de basis van Italiaans keuken. Pure ingrediënten, van topkwaliteit, simpel bereid, leiden tot een ware smaakexplosie en tot de heerlijkste gerechten. Daar gaat Italiaans koken om! En dat is wat Kleyn ons zijdelings leert met het vakantiekoken. Weer leert, moet ik zeggen, want door alle vernederlandse recepten van Italiaanse gerechten, zijn we eigenlijk vergeten dat het daarom draait in ‘la cucina italiana’! Zo maak je van de noodzaak een culinaire deugd.

Pasta, bistecca alla fiorentina en dolce
En dan natuurlijk de recepten. Je vindt ze handig gerangschikt: salades (het enige on-Italiaanse hoofdstuk in het boek, want Italianen besteden daar niet zoveel aandacht aan; denk aan pastasalade of Insalata al Gorgonzola), voorgerechtjes en lunchhapjes (van ham met meloen tot omelet met courgette), pasta (zoals de briljante eenvoud in de ‘mafaldine al limone’), soep, rijstgerechten (diverse risotto’s), vis (mul met tomaat of goudbrasem in witte wijn), vlees (bistecca alla fiorentina van de BBQ, gegrilde lamskoteletjes of kalfslever met salie), groente (gesmoorde broccoli en peperonata) en we sluiten natuurlijk af met de ‘dolce’ (aardbeien met aceto balsamico, zabaione en meer). Alles snel tot redelijk snel te maken en niet moeilijk, maar wel heel smakelijk.

Buon appetito!
Dat ik zelf op vakantie niet kook, heeft er meer mee te maken dat ik een hotel prefereer boven camping of huisje en dat ik graag verrast wordt door de lokale horeca. Maar voor wie wel zelf wil koken op vakantie, zijn de vakantiekookboeken van Onno Kleyn een absolute aanrader! En trouwens: ook als je thuisblijft, of op vakantie niet kookt, zijn de boekjes lezenswaardig en meer dan bruikbaar! Recepten die je niet alleen op vakantie wilt maken, maar die zo heerlijk zijn, dat je ze ook thuis wilt bereiden. Ik ga vanavond de ‘sauté di vongole’ van pagina 87 maken (maar dan met cozze, mosselen, in plaats van venusschelpen, want het mosselseizoen is weer geopend in Nederland). Ik zeg: salute e buon appetito!

Gegevens
Titel: Vakantiekookboek Italië
Auteur: Onno Kleyn (@onnokleyn, http://www.onnokleyn.nl)
Uitgeverij: Nijgh & Van Ditmar
Datum van uitgave: april 2017 (dit is een geheel herziene uitgave van “Reiskookboek Italië” dat in 2006 verscheen)
Taal: Nederlands
Aantal pagina’s: 206
ISBN: 9789038804316
Prijs: €16,50
Andere titels: Vakantiekookboek Spanje en Vakantiekookboek Frankrijk.

[Noot: de uitgever stuurde mij het boek als recensie-exemplaar op verzoek van de auteur. De recensie vertegenwoordigt mijn onafhankelijk oordeel.]

Advertentie

Angelo Azzurro op World Gin Day

10 juni 2017 is door Gin Monkey uitgeroepen tot World Gin Day. Een mooi excuus om van gin te genieten; puur, als G&T of in een cocktail. 

Ik koos voor het laatste en maakte de cocktail Angelo Azzurro, genoemd naar de film ‘Der blaue Engel’ uit 1930 met Marlene Dietrich. Een tikje eendimensioneel vond ik, maar hij ziet er wel prachtig uit 

Ingrediënten

  • 60ml gin (ik nam Botanic Ultra Premium London Dry Gin van de Spaanse wijnmakers William & Humbert)
  • 30ml Cointreau
  • 10ml blue curacao

Bereiding

  • Shaked met ijs
  • Giet door een strainer of fijn zeefje in een Martini- of cocktailglas
  • Garneer met citroenzest

Chin chin gin gin!

Pasta alla crudaiola met negroamaro uit Puglia

Niets weerspiegelt de smaken van Puglia beter dan de ‘pasta alla crudaiolo’. Dit is de pure pugliese keuken, ook wel ‘la cucina povera’ ofwel de arme keuken van Zuid-Italië genoemd. Arm omdat er geen dure, maar juist eenvoudige ingrediënten in zitten. Maar de smaak is juist wel rijk. Puur en intens! Het is maar wat je arm noemt. En deze ‘pasta alla crudaiolo’ is een heerlijk licht gerecht dat uitstekend geschikt is voor warme zomerse dagen. En nog uiterst geschikt voor vegatariërs ook. 

Rauw

Crudaiolo betekent rauw. In dit gerecht voeg je namelijk een koude saus toe, alleen bestaand uit rauwe tomaatjes, verse basilicum, knoflook en olijfolie. 

Ricotta salata

Daarbij komt nog harde ricotta (‘ricotta dura’ of ‘ricotta salata’ genoemd). Wij kennen vooral de zachte ricotta, maar de harde soort is zouter en wordt veel voor salades of pasta gebruikt en kan geraspt worden. Ricotta is een vochtige kaas die gemaakt is van de wei die overblijft van de kaasproductie. Ricotta salata is een variant op de verse ricotta die geperst, gezouten en gedroogd is. Die kun je niet altijd krijgen in Nederland. Gebruik dan als alternatief pecorino romano of eventueel feta (maar feta is net iets zouter). Ik vond een ricotta pecorina, een harde ricotta van schapenmelk. Erg lekker!

Ingrediënten (2 personen)

  • 200gr korte pasta (bij voorkeur orecchiette ‘oortjes’, dat is echt de pastasoort van Puglia, maar casareccia of penne kan ook)(neem ca. 100gr p.p. als het je hoofdgerecht is; de Italianen gaan voor hun ‘primi piatti’ uit van 80gr p.p., maar voor hen is het altijd slechts een voorgerecht!)
  • 250-300gr rijpe kerstomaatjes, in plakjes/partjes
  • Een flinke handvol verse basilicumblaadjes, in reepjes
  • 1 knoflookteentje, fijngesnipperd
  • 8EL extravergine olijfolie van topkwaliteit
  • Wat geraspte harde ricotta (je hebt er minder van nodig dan je denkt als je een goede harde kaas en een goede fijne rasp hebt; wellicht is 30gr ricotta al voldoende; verder naar eigen smaak)
  • Zout

Bereiding

  • Vermeng tomaatjes, basilicumreepjes, knoflook, geraspte kaas en olijfolie en laat ca. 2-4 uur intrekken. 
  • Bestrooi daarna royaal met zout. 
  • Kook de pasta volgens instructie en giet af. 
  • Vermeng het tomatenmengsel met de pasta en dien onmiddellijk op. 

Puur

Van het gerecht zijn diverse varianten. Met of zonder knoflook. Ik zie ook varianten met pijnboompitjes, tonijn, ruccola of pepertjes. Wat nooit mag missen zijn tomaatjes, basilicum, ricotta salata en olijfolie. Ik vind daarbij de knoflook wel een heel fijne extra smaakmaker. Hou het gerecht in elk geval zo puur mogelijk, zonder poespas, als je het echt Puglia of Italiaans wilt houden. En wat extra leuk is: met basilicum, pasta, de witte ricotta-kaas en tomaat heb je ook nog ‘ns de Italiaanse driekleur op je bord! 🇮🇹

Wijntip: wie wit wil kan een Locorotondo uit Puglia kiezen of een wijn van de druivenrassen fiano of falanghina. Wie liever voor rood gaat, kiest een niet al te stevige primitivo of negroamaro. Ik koos de elegante 2015 IGT Puglia, negroamaro, “Lunatico” (gekocht bij Hans Moolenaar in Bloemendaal, €6,99). Sappige zwoele rode wijn met lekker veel fruit. Zachte zuren. Niet te zwaar en 13% alc. 

Buon appetito!

Caffè leccese: ijskoffie, maar dan anders

Ciao! Hou je hoofd koel in de zomer met de caffè leccese, een heerlijke verfrisssende Italiaanse ijskoffie die je zeker zal verrassen!

Onlangs was ik op vakantie in Puglia, de hak van de laars van Italië. Dit deel van Italië is nog niet zo bekend, maar het is prachtig en authentiek. En Toscane staat bekend om z’n lekkere eten en wijn, maar de pugliesi kunnen er ook wat van. De gerechten zijn puur en smaakvol en de wijnen worden er steeds beter. 
Barokstad Lecce

In Lecce, de prachtige barokstad in het zuidelijke deel van Puglia, leerden we de ‘caffè leccese’ kennen. De Italianen omschrijven het als ‘caffè in ghiaccio con latte di mandorle’, espresso in ijs(blokjes) met amandelmelk. Het is dé zomerdrank voor wie zin heeft in koffie, maar ook wil genieten van een lekker koel drankje!

De amandelmelk is trouwens geen echte melk, maar amandelsiroop. Het grote voordeel van deze siroop ten opzichte van suiker is dat de siroop makkelijk oplost in de koude drank en suiker niet. Bovendien krijgt je koffie zo een lekkere lichte smaak van amandelspijs. De amandelsiroop is trouwens ook glutenvrij en geschikt voor veganisten. 

En zo maak je de caffè leccese:

Ingrediënten

  • 1 kopje espresso
  • Een scheutje amandelsiroop, naar smaak van zoetheid ca. een eetlepel of 15-25ml (b.v. van het Italiaanse merk Beltion of de orgeat van het Franse siroopmerk Monin). 
  • Een paar ijsblokjes

Bereiding

  • Zet een vers kopje espresso (kan ook decaf als je dat liever hebt!). 
  • Doe enkele ijsblokjes in een middelgroot glas. 
  • Giet de amandelsiroop erover en vervolgens de espresso. 
  • Serveer ongeroerd. Geef er een lepeltje bij zodat je de espresso, amandelsiroop en ijsblokjes doorelkaar kunt roeren. 

Geniet ervan!

Perfect Serve Monkey 47 gin

Hoe simpel kan het zijn. Perfect serve voor Monkey 47 gin: sinaasappelzest en Fever-Tree premium Indian tonic water. Heerlijke combinatie. 
Neem een groot ballonglas. Doe er lekker veel ijsblokjes in. Giet daar 50ml gin over en 100ml tonic. Garneer met een stukje sinaasappelschil. 

Monkey 47 is een gin uit het Duitse Schwarzwald met 47 ingrediënten. 

Cheers!

Gestoofde prei met sinaasappel en mosterd bij vis


Dat is langgeleden dat ik prei at. Maar deze gestoofde prei is heerlijk bij een visje. Ik at er tongschar met chili-sinaasappel gremolata en gebakken aardappeltjes bij. Om de smaak van de prei te laten aansluiten, stoofde ik de prei in sinaasappelsap en bouillon en bracht ‘m op smaak met een lekkere klodder grove mosterd. Ook lekker bij kip. 

Ingrediënten (4 personen)

  • 4 preien
  • Sap van 4 sinaasappels
  • 1/4 liter bouillon (kip of groente)
  • 2EL grove mosterd
  • Zout en peper
  • Margarine om te bakken

Bereiding

  • Was en halveer de preien. 
  • Snij de preien in stukken van ca. 5cm lengte. 
  • Fruit de preistukken aan en blus af met sinaasappelsap en bouillon. Voeg de mosterd toe. 
  • Laat de prei ca. 12 minuten stoven en laat op het einde het meeste vocht verkoken. 
  • Breng op smaak met zout en peper. 
  • Serveer bij vis, kip of karbonade. 

Wijntip: chenin blanc van Spier uit Zuid-Afrika. 

Eet smakelijk!

Concours Mondial de Bruxelles: wijnen jureren voor medailles, hoe werkt dat?


Je kent ze allemaal wel, die wijnflessen met zo’n medaille. Mooi, denk je dan, maar hoe komen die wijnen aan die medailles? En hoe gaat zo’n wijnkeuring in z’n werk?

Ik was dit jaar voor de tweede keer jurylid bij het grootste wijnconcours ter wereld, het Concours Mondial de Bruxelles. Dat werd dit jaar in Valladolid, Spanje, gehouden. 350 juryleden uit de hele wereld testen in drie dagen bijna 10.000 wijnen. Geheimzinnig? Helemaal niet! Kijk maar eens naar dit filmpje om te zien hoe dat gaat…

Tapas Tour in Valladolid


Impressie van een heerlijke Tapas Tour in de noordwest-Spaanse stad Valladolid.

Valladolid is de hoofdstad van het gebied Castilla y León waar ook diverse wijngebieden (zoals Rueda, Bierzo, Cigales en Ribera del Duero) liggen en waar veel Spaanse streekproducten van topkwaliteit vandaag komen. Valladolid heeft een gezellig historisch cebtrum met een grote hoeveelheid tapasbars en restaurantjes rond het centrale plein Plaza Mayor. Dat maakt de stad bij uitstek geschikt voor een gezellige tapastour waarbij je in diverse restaurantjes een hapje neemt en een glaasje wijn drinkt. Ga mee op ontdekkingsreis en bekijk het filmpje…!

En hier de adressen van de tapasbars rond de Plaza Mayor die ik in het filmpje noem:

  • El Café del Norte: Plaza Mayor 11
  • Sidrería Los Guajes: Plaza Mayor 18
  • Villa Paramesa: Calle Calixto Fernandéz de la Torre 5
  • La Garrocha: Calle Zúñiga 21
  • La Criolla: Calle Calixto Fernandéz de la Torre 2
  • Wabi Sabi, taverna japonesa: Plaza Martí y Monsó
  • Brasería Poniente: Plaza del Poniente 5
  • Vinotinto: Calle Campanas 4

Eet smakelijk!

DOP Sierra de Salamanca: een boeiend nieuw karaktervol Spaans wijngebied


Vinissima on Tour. Vandaag ben ik in Sierra de Salamanca. Sierra de Salamanca is een relatief nieuw en nog vrij onbekend wijngebied in Noord-Spanje. Het bestaat officieel sinds 2010, maar heeft al een eeuwenoude wijntraditie. De appellatie heet officieel DOP Sierra de Salamanca. Bekijk nu mijn filmpje of kijk hieronder. 
Wat feiten op een rijtje:

  • 100 hectare met 300.000 kilo druiven met 210.000 liter. 
  • Er zijn nu 6 wijnproducenten, maar in de loop van 2017 worden het 8. Samen hebben ze zo’n 500 wijngaarden (of plots).  
  • Het gebied ligt tussen drie bergen en de wijngaarden liggen op 400-1000 meter hoogte. Alle wijngaarden liggen op redelijk steile terrassen. 
  • Het gebied kent een lange geschiedenis en heeft veel oude wijnstokken. 80% van de wijnstokken is ouder dan 50 jaar en zelfs 50% ouder dan 80 jaar!
  • Alle druivenstokken als bush vines (wilde struiken). 
  • De druivenrassen rufete (blauw) en rufete blanco (wit) zijn de lokale helden. Daarnaast worden voor rode wijn ook tempranillo (hier arragonez genoemd) en garncha (calabres) gebruikt. 
  • Wijnen hebben een heel eigen karakter door de gebruikte druivenrassen en het terroir. Vooral de rufete geeft het gebied een eigen gezicht. Een blauw druivenras met een lichte kleur, hoge zuurgraad en laag alcoholpercentage. Wat florale en kruidige aroma’s. De wijn doet soms aan pinot noir denken, maar ik heb ook lichte elegante versies gehad die meer Beaujolais-achtig aandoen. En er zijn heel krachtige houtgelagerde versies, ja zelfs rosé. 
  • Er zijn zowel mono-cépages (van 100% rufete) als blends met tempranillo en/of garnacha. 
  • 90% van de wijnen in dit gebied is rood.
  • Rufete is met 50% het belangrijkste druivenras. Daarna komt tempranillo (aragonez) met 40% en een beetje garnacha (calabres) met 10%. 
  • De appellatie heeft sinds 2010 de DOP-status en mag inmiddels een DO worden. Daarvoor gelden dezelfde strenge eisen, maar een DO staat hoger in aanzien. Voorlopig laten ze het even zo in Sierra de Salamanca.
  • Ze gebruiken ook niet de bekende termen voor de duur van de houtrijping: crianza en reserva etc. Ze vinden dat die termen teveel nadruk leggen op de duur van de oudering. Daarom maakt men gewoon gebruik van de term ‘roble’ voor houtlagering en zet er dan het aantal maanden bij. Zo heeft de wijnboer meer vrijheid en flexibiliteit om zelf te bepalen hoeveel maanden houtrijping zijn wijn krijgt en in welke vaten.

De DOP Sierra de Salamanca, een boeiend nieuw Spaans wijngebied met een eigenwijze kijk!